In de jaren tachtig van de vorige eeuw leeft de kaatssport in Fryslân als nooit tevoren. In alle dorpen en steden stromen kaatsvelden vol om mannen als Sake Saakstra, Piet Jetze Faber, Klaas van Wieren, Wiep van Wieren en Tunno Schurer aan het werk te zien. 

Aanvoerder van wat later wel de ‘gouden generatie’ zal worden genoemd is Johannes Brandsma (Sexbierum, 23 oktober 1957 – Achlum 31 maart 2023). Atletisch, flamboyant, uitgesproken, Bourgondiër, mensenmens, maar ook onzeker en kwetsbaar: het zijn slechts een paar van zijn karaktereigenschappen. Het duizelingwekkende aantal van 98 punten dat hij in 1982 bijeen kaatst zal nooit overtroffen worden. 

Op de toppen van zijn kunnen maakt ‘De Brand’, zoals zijn bijnaam luidt, een opvallende keuze: in 1985 gaat hij als eerste Fries ooit in België kaatsen. Ook bij de Zuiderburen is Johannes Brandsma een bezienswaardigheid. Al in zijn debuutjaar in het jeu de pelote, de Belgische kaatsvariant, wordt hij verkozen tot de op-twee-na-beste kaatser van dat seizoen. Het zegt veel over de veelzijdigheid van deze kaatser, die na zijn terugkeer in 1987 op de Friese kaatsvelden niet meer zo overheersend is als voor zijn vertrek, maar nog altijd wel één van de grote publiekstrekkers. Na 1990 kaatst hij nogmaals vier jaar in België, waarna hij zijn actieve carrière afsluit. 

Johannes Brandsma heeft een veelbewogen leven gehad. Edward Jorna heeft dat leven vastgelegd in de Friestalige biografie DE BRAND. It libbensferhaal. 

Dat Jorna het leven van De Brand zo minutieus heeft kunnen ontleden zou je in zekere zin stom toeval kunnen noemen. Zonder noemenswaardige aanleiding - en uiteraard niet wetende dat De Brand op 31 maart 2023 na een kort ziekbed zou komen te overlijden - waren beide mannen in de nazomer van 2021 tot de conclusie gekomen dat er een boek moest komen.